Fotoğrafta "Histogram" nedir, ne degildir? -2

TAŞINDIK: http://halkboyleistiyor.com

ÖNCEKİ SAYFADAN DEVAM...

GERÇEK FOTOĞRAFLARLA HİSTOGRAM ÖRNEKLERİ

Teori güzeldir, hoştur, ama pratiğe dökülmediği sürece ilkokul öğretmenlerinin aptal öğrencilerin velilerini üzmemek için söylediği "akıllı ama biraz dikkatsiz " tanımlamasına benzer. "Yakışıklı değil ama sempatik" gibi, yani "hiçbir işe yaramaz".

Hemen bir uyarı: Histogramın "doğru"su olmaz, histogram sadece fotoğraftaki ışık dağılımını gösterir.

Şimdi gerçek örnekler üzerinden histograma pratik olarak bakalım. İlk örnekleri Win7'nin örnek fotoğraflarından seçtim ki herkes kendi bilgisayarında rahatça bakabilsin diye.

RGB histograma bakarsanız karşıtlığın çok olduğu bir fotoğraf bekliyorsunuz çünkü parlak ve karanlık noktalar çoğunlukta (histogram dişlek gibi ortası boş, yani orta tonlar yok). Önceki sayfada hep siyah-beyaz olarak bahsettiğim için şaşırtıcı olabilir, ama hepimizin bildiği gibi (biliyoruz değil mi?) siyah beyaz aslında renk değil.

Renk histogramlarına bakınca ne görüyoruz? Kırmızı aşırı parlak (çünkü sağa yaslanmış), diğer yeşil ve mavi ise aşırı karanlık. Fotoğraftan bunu anlayabiliyor musunuz? Anlayamıyorsanız Photoshop'ta renk kanallarına bakalım:

Histogram yalan söylemiyormuş, gerçekten de kırmızı aşırı parlak, mavi ve yeşil ise aşırı karanlık. Zaten bu sayede fotoğrafta neredeyse mavi ve yeşil yok.

RGB histogramına bakınca fotoğrafın genelinin biraz karanlık olduğunu anlayabiliriz. Zaten fotoğrafın alt kısımları bayağı gölgeli.

Hemen kırmızıya ve maviye bakın. Kırmızı kanalında en beyaz görünen bölümler, gerçek fotoğrafta en kırmızı bölgeler olurken gene kırmızı kanalda en koyu bölgeler gerçek fotoğrafta kırmızının en az olduğu bölgeler. Mavi nasıl? Mavi kanalında en karanlık bölgelerde gerçek fotoğrafta maviden eser yok gibi.

Yukarıdaki fotoğrafta yaprakların yeşil kanaldaki hali karanlık mı parlak mı olacak? Yapraklardaki hakim renk yeşil olduğu için kırmızı ve mavi kanalda yapraklar koyu, yeşil kanalda daha parlak olacak. Mavi nasıl olacak? Bence çiçekler haricindeki yerler karanlık olacak. Bakalım:

Yeşil kanal (ortadaki) en parlağı, mavi kanalın yapraklarda nasıl karardığına dikkat edin.

Koala dengeli hayvandır, bütün gün ağaca yapışıp kalmak kolay mı? Histogram da kendi gibi dengeli çıkmış zaten. Orta tonlarda hafif ve hoş bir tepecik var, diğer tonlar da fena değil. Ama grafiğin en sağına bakarsanız bazı bölgeler patlamış gibi.

Patlamış mı? Ne patlıyor?

PATLAMA, GELİYORUM

Histogramda en sol veya en sağda bir birikme varsa, genelde o fotoğrafta bazı tonlar ölçülebilen sınırın dışına taşmış demektir. Ölçen ne? Makinedeki algılayıcı. Yani algılayıcı bazı bölgelerdeki ışığı ölçememiş (kapasitesini aşmış diyelim), bu yüzden o bölgeleri "renk olarak tanımlayamamış". Ne olarak tanımlamış peki? Eğer en sağda birikme varsa o bölgeleri "beyaz", en solda birikme varsa o bölgelere "siyah" demiş. Gerçek siyah ve gerçek beyazı geri getirmek zor. Bu, genelde istenmeyen bir durum ama herşey gibi bu da çektiğiniz fotoğrafa bağlı, belki siz o bölgeleri özellikle kapkara istiyorsunuzdur?

Bakalım nasıl oluyor da oluyor:

"Patlama" ne demek, anladınız mı? Aslında eğer histogram sağa yaslanmışsa, gavurlar buna "clipped highlights" diyor, yani "kırpılmış" parlak bölgeler. Başka bir tanımla, yukarıdaki "kırmızı" ve "mavi" bölgelerin parlaklık değerleri 0-255 aralığından dışarı taşmış. Yani sizin algılayıcınız sahnedeki siyah veya beyazların tüm tonlarını tanımlayamadığından tonların bir kısmını kırpıp tam beyaz veya tam siyah hale getiriyor.

Şimdi bir uzmanlık sorusu: -4 pozlama yaptık ve ufacık bir bölge 0 değerinin altına indi, buna karşılık +2 pozlama telafisinde bile fotoğrafın yarısı kızardı. Aslında +1 telafide bile kırmızı bölgeler aşırı artıyor. Peki neden?


Bu sorunun cevabını sonraya bırakıyorum. Is değiştirmenin üzerine bir de beklenmedik bir böbrek taşıyla uğraşmak durumundayım, ilk fırsatta bu yazıyı tamamlayacağım inşallah. Ama bir ipucu: Bu yazımla öncekini birleştirip bir cevaba ulaşabilirsiniz. Cevap burada.